Cynefin Framework ช่วยแยกบริบทปัญหาเป็น 5 โดเมน—Obvious, Complicated, Complex, Chaotic, Disorder—เพื่อเลือกวิธีตัดสินใจที่เหมาะสม: Best Practice, พึ่งผู้เชี่ยวชาญ, ทดลองเชิงสำรวจ (probe), หรือสั่งการฉุกเฉิน แล้วรับรู้สัญญาณ–ปรับวิธีให้สอดคล้องความไม่แน่นอนของงาน
Cynefin Framework สำหรับการตัดสินใจ: ใช้อย่างไรให้ทีมดิจิทัลตัดสินใจเร็วและแม่น
แนวคิดสั้น จุดแข็งของ Cynefin คือ “จำแนกบริบทก่อนตัดสินใจ” ทำให้เราไม่ใช้ Best Practice ผิดที่ ไม่ไปทดสอบยาวในโจทย์ที่คำตอบชัด และไม่ประชุมยืดยาวในสถานการณ์วิกฤตที่ต้องสั่งการทันที
โดเมนทั้ง 5 แบบย่อ
- Obvious/Clear: สาเหตุ–ผลลัพธ์ชัด ทำตามขั้นตอนมาตรฐาน (Best Practice)
- Complicated: มีหลายคำตอบที่ “ถูก” พึ่งผู้เชี่ยวชาญ/วิเคราะห์เชิงระบบ (Good Practice)
- Complex: ความสัมพันธ์ไม่เส้นตรง ต้อง Probe → Sense → Respond ทดสอบเล็กๆ หลายทาง
- Chaotic: ไม่มีรูปแบบ ช่วงวิกฤต Act → Sense → Respond คุมความเสียหายก่อน
- Disorder: ยังไม่รู้เราอยู่โดเมนไหน ต้องเก็บสัญญาณ แยกชิ้นงาน แล้วจัดเข้าบริบท
ตาราง: จับอาการงานจริง → จัดเข้าบริบท → วิธีตัดสินใจ
| โดเมน |
สัญญาณ/อาการ |
วิธีตัดสินใจ |
ตัวอย่าง (เว็บ/ดิจิทัล) |
| Obvious |
งานซ้ำๆ ขั้นตอนชัด คุณภาพวัดได้ง่าย |
ใช้ SOP/Checklist, Automate ได้ |
ตั้งค่า GA4/Tag Manager มาตรฐาน, 301 Redirect แบบรูปแบบคงที่ |
| Complicated |
มีทางเลือกหลายแบบ ต้องวิเคราะห์/เปรียบเทียบ |
งานผู้เชี่ยวชาญ, วิเคราะห์เชิงเทคนิค |
ออกแบบสคีมา JSON-LD หลายชนิด, วางสถาปัตยกรรมข้อมูล |
| Complex |
พฤติกรรมผู้ใช้/ตลาดผันผวน ผลลัพธ์คาดเดายาก |
ทดลองเล็กหลายแนว, ฟังสัญญาณ แล้วขยาย |
A/B ทดสอบฮีโร่/ข้อความ, ทดลองข้อเสนอ/แพ็กเกจ |
| Chaotic |
วิกฤตเวลาจำกัด ระบบล่ม/ข่าวร้ายกระทบทันที |
สั่งการฉุกเฉิน ยุติความเสียหาย แล้วค่อยปรับ |
ปิดฟีเจอร์/รีไดเรกต์ชั่วคราว, เปิดหน้าแจ้งเหตุขัดข้อง |
| Disorder |
ถกเถียงไม่สิ้นสุด คนละกรอบคิด ข้อมูลกระจัด |
แยกชิ้นงาน เก็บสัญญาณ จัดเข้าบริบทที่ถูก |
แยกงาน “ย้าย CMS” (Complicated) ออกจาก “ข้อเสนอหน้าแรก” (Complex) |
How-To: นำ Cynefin ไปใช้ในโปรเจกต์เว็บไซต์ภายใน 1 สปรินต์
- ทำแผนที่งาน: รวบรวมงานหลัก/ปัญหา/ความเสี่ยง แปะบอร์ด
- จำแนกโดเมน: ให้ทีมติดสติกเกอร์ว่า Obvious/Complicated/Complex/Chaotic
- กำหนดวิธี: Obvious= SOP, Complicated= วิเคราะห์ผู้เชี่ยวชาญ, Complex= ทดลอง, Chaotic= คุมไฟ
- ตั้งตัวชี้วัด: สำหรับ Complex เลือกสัญญาณเชิงพฤติกรรม (CTR/Lead/INP)
- รันสปรินต์: ทำ–วัด–เรียนรู้ และย้ายการ์ดเมื่อสัญญาณเปลี่ยน
หลุมพรางที่พบบ่อย
- ยัดทุกอย่างเป็น Obvious แล้วข้ามการทดลองในโจทย์ Complex
- ถกนานในสถานการณ์ Chaotic แทนที่จะ “สั่งการก่อน–วัดผล–ปรับ”
- มั่วบริบท (Disorder) เพราะไม่มีสัญญาณ/ตัวชี้วัดร่วมกัน
บริการที่เกี่ยวข้อง (Internal Links)
อ่านต่อ (บทความที่เกี่ยวข้อง)
อ้างอิงภายนอก (E-E-A-T)
FAQ (People Also Ask)
ต่างจากกรอบคิดอื่นอย่างไร?
Cynefin เน้น “จำแนกบริบทก่อนเลือกวิธี” จึงช่วยกันใช้วิธีผิดบริบท เช่น เอา Best Practice ไปใช้กับโจทย์ Complex ที่ควรทดลองก่อน
ต้องใช้ทุกโดเมนพร้อมกันไหม?
ไม่จำเป็น โปรเจกต์หนึ่งอาจมีงานหลายบริบท ควรแยกปรับวิธีต่อชิ้นงาน
เริ่มอย่างไรถ้ายังสับสน?
เริ่มที่การเก็บสัญญาณและสังเกตผลจากการทดลองเล็ก ๆ แล้วค่อยจัดเข้าบริบท ลดภาวะ Disorder
อัปเดตล่าสุด: 21 Aug 2025
เกี่ยวกับผู้เขียน
Vision X Brain Team — ทีม Website/SEO/CRO & Webflow เราช่วยทีมธุรกิจตัดสินใจด้วยข้อมูลและสัญญาณจริง ออกแบบการทดลองที่วัดผลได้ และปรับเว็บให้เร็ว คอนเวิร์ตสูง
